1. Sự xuất hiện loài người và đời sống bầy người nguyên thủy * Loài vượn cổ (khoảng 6 triệu năm trước). - Có thể đi, đứng bằng 2 chân, dùng tay cầm, nắm, ăn hoa quả, động vật nhỏ. - Xương hóa thạch ở Đông Phi, Tây Á, Việt Nam. * Người Tối cổ (4 triệu năm trước đây) - Đi, đứng bằng hai chân, đôi tay tự do sử dụng công cụ lao động. - Trán thấp và bợt ra sau, u mày nổi cao, hộp sọ đã lớn hơn và hình thành trung tâm phát tiếng nói trong não. - Đây là hình thức tiến triển nhảy vọt từ vượn thành người và là thời kỳ đầu tiên của lịch sử loài người. - Di cốt ở Đông Phi, Gia va, Bắc kinh, Thanh Hóa (tìm thấy công cụ đá). - Công cụ: + Sử dụng đá có sẵn làm công cụ lao động. + Ghè một mặt cho sắc và vừa tay cầm, biết chế tác công cụ lao động => đồ đá cũ sơ kì. - Biết giữ lửa và tạo ra lửa bằng cách ghè hai mảnh đá với nhau, đề làm chín thức ăn, cải thiện căn bản đời sống. - Qua lao động, bàn tay con người khéo léo dần, cơ thể biến đổi để có tư thế lao động thích hợp, tiếng nói thuần thục hơn. - Quan hệ xã hội: Người tối cổ có quan hệ hợp quần xã hội, sống trong hang động, mái đá hay lều bằng cành cây, da thú; sống quây quần theo quan hệ ruột thịt gồm 5, 7 gia đình đó là bầy người nguyên thủy. 2. Người tinh khôn và óc sáng tạo * Người tinh khôn hay Người hiện đại (khoảng 4 vạn năm trước đây): - Người tinh khôn có cấu tạo cơ thể như người ngày nay. - Xương nhỏ, bàn tay nhỏ, khéo léo, linh hoạt, hộp sọ và thể tích não phát triển, trán cao, mặt phẳng, cơ thể gọn và linh hoạt, nên tư thế thích hợp với các hoạt động  phức tạp của con người. - Ở khắp các châu lục. - Là bước nhảy vọt thứ hai, cùng lúc xuất hiện những màu da khác nhau (da vàng, đen, trắng) do thích ứng lâu dài của con người với hoàn cảnh tự nhiên khác nhau. - Sự sáng tạo của Người tinh khôn được thể hiện trong công việc cải tiến công cụ đồ đá và biết chế tác thêm nhiều công cụ mới. + Ghè hai rìa của mảnh đá làm cho gọn và sắc hơn để làm rìu, dao, nạo.    + Làm lao bằng xương cá, cành cây. + Chế tạo cung tên là thành tựu lớn trong quá trình chế tạo công cụ và vũ khí. - Thức ăn tăng lên - thức ăn động vật. - Cư trú “nhà cửa” phổ biến từ cuối thời đá cũ. - Đến khoảng 1 vạn năm trước đây , loài người tiến vào thời kì đá mới. Từ đó người ta có thể ghè đẽo những mảnh đá hình thành dạng nhọn và chính xác, thích hợp với từng công việc, với nhiều kiểu loại: dao, rìu, đục được mài nhẵn, khoan lỗ hay có nấc để tra cán. Biết đan lưới đánh cá, làm đồ gốm (bình bát, vò). 3. Cuộc cách mạng thời đá mới  - Các nhà khảo cổ coi thời đá mới là một cuộc cách mạng khi con người từ săn bắt hái lượm, đánh cá đã tiến tới biết trồng trọt và chăn nuôi vào khoảng 1 vạn năm trước đây. + Con người biết trồng trọt, chăn nuôi, biết khai thác từ thiên nhiên. + Làm sạch những tấm da thú để che thân, tìm thấy những chiếc khuy làm bằng xương. + Biết dùng đồ trang sức như vòng cổ bằng sò ốc, chuỗi hạt xương, vòng tay, vòng cổ chân, hoa tai… bằng đá màu, sáo bằng xương dùi lỗ, đàn đá, trống bịt da. => Con người không ngừng sáng tạo, kiếm được thức ăn nhiều hơn, sống tốt hơn, vui hơn đồng thời bớt lệ thuộc vào tự nhiên.