Hướng động 1. Khái niệm hướng động – Hướng động là hình thức phản ứng của cơ quan thực vật đối với tác nhân kích thích từ một hướng xác định. – 2 kiểu hướng động: + Hướng động dương: Sinh trưởng hướng về nguồn kích thích. + Hướng động âm: Sinh trưởng tránh xa nguồn kích thích. 2. Các kiểu hướng động Tùy thuộc vào tác nhân kích thích từ một hướng, hướng động chia thành: hướng sáng, hướng trọng lực, hướng hóa, hướng nước, hướng tiếp xúc… 2.1. Hướng sáng – Chồi cây hướng sáng dương. Rễ cây hướng sáng âm. – Cơ chế: + Ở chồi cây, phía tối nồng độ auxin cao hơn nên đã kích thích các tế bào sinh trưởng dài ra nhanh hơn làm cho cơ quan uốn cong về phía kích thích. + Rễ cây mẫn cảm với auxin hơn thân cây vì vậy khi nồng độ auxin phía tối cao hơn gây ức chế sự sinh trưởng kéo dài tế bào làm cho rễ uốn cong xuống đất. 2.2. Hướng trọng lực – Đỉnh rễ hướng trọng lực dương, đỉnh thân hướng trọng lực âm. 2.3. Hướng hoá – Hướng hóa là phản ứng sinh trưởng của cây đối với các hợp chất hóa học. – Tác nhân kích thích gây hướng hóa: Các chất hoá học axit, kiềm, muối khoáng,… – Hướng hóa được phát hiện ở rễ, ống phấn, lông tuyến cây gọng vó,… – Hướng hoá dương: Đối với các chất dinh dưỡng cần thiết. – Hướng hoá âm: Đối với các chất độc cho cây. 2.4. Hướng nước – Tác nhân kích thích: Nước hoặc hơi nước. – Rễ cây hướng nước dương. 2.5. Hướng tiếp xúc – Hướng tiếp xúc là phản ứng sinh trưởng đối với sự tiếp xúc. – Do phía kích thích (tiếp xúc) nồng độ auxin thấp, tế bào sinh trưởng kéo dài chậm vì vậy cây uốn cong theo cọc rào. 3. Vai trò hướng động trong đời sống thực vật – Hướng động có vai trò giúp cây thích nghi đối với sự biến đổi của môi trường để tồn tại và phát triển. Xem video hướng động tại đây: